آشنایی با منوچهری دامغانی، درس گفتار دکتر پگاه تلاوری

ابوالنجم احمد بن فوض بن احمد منوچهری مشهور به منوچهری دامغانی از جمله شعرای برجسته ایران در نیمه اول قرن پنجم هجری است.تخلص منوچهری به سبب انتساب شاعراست به فلک المعالی منوچهر بن شمس المعالی قابوس بن وشمگیر بن زیار دیلمی که از سال ۴۰۳ تا سال ۴۲۳ه.ق در گرگان و طبرستان سلطنت می کرده است. منوچهری در آغاز شاعری در دربار او بسر می برده است؛ لیکن از مدایح منوچهری در حق این پادشاه در دیوان او شعری وجود ندارد.

منوچهری در شعرش طبیعت را بسیار ماهرانه توصیف کرده است. شعر او همه شادی و شور و سرور است.

منوچهری در توصیف طبیعت بسیار چیره دست است با وصفی تمام و عالی شادی و دست افشانی افکار خود را جان بخشیده است و هرگز خود را بنده ملال نمی سازد و سعی می کند از حال به بهترین صورت ممکن بهره برداری نماید بدین گونه شاعر عشق در زندگی خود را در چارچوب شادمانی محصور می کند و خویش را سرگرم چیز دیگری نمی نماید .

استفاده از اصطلاحات علم نجوم و طب و استقبال و تضمین اشعار سرای عربی زبان و ذکر اسامی شاعران مشهور پیش از خود ، همه دلیل وسعت اطلاعات این شاعر بزرگ است.

دکتر دبیر سیاقی در مقدمۀ دیوان منوچهری می نویسد :  خصوصیات استاد منوچهری دامغانی ، شادمانی و بهجت است که از طبع وی فرو می چکد و چون لب به سخن می گشاید ، آدمی را بر بال خیال می نشاند و به عالمی می برد که هرگز حسرت و اندوه بدانجا گذاری نکرده است .

به راستی می توان  گفت که دنیایی ذوق و عالمی لطف گرد آمده و به صورت شعر بر صفحۀ کاغذ چکیده و برای بوستان شعر و ادب فارسی گلهای رنگ رنگ فراهم آورده است . منوچهری مردی است هم به معنی کلمه و هم به معنی مصطلح شاعر ، این سخنسرای جوان بند زندگی را از پای مرغ روح برگرفته و به بهانۀ مستی ، عالی ترین لحظات خوش زندگی را به چنگ آورده است.

درس گفتاری در باره منوچهری دامغانی

سرکار خانم دکتر پگاه تلاوری در این درس گفتار به شرح نکاتی از زندگانی این شاعر کمتر شناخته شده پرداخته است. همچنین به زبانی ساده و روان بخشی از زیبایی های شعری این شاعر طبیعت را شرح داده است.

شرح و تفسیر غزل شماره 80 حافظ شیرازی (عیب رندان)از دکتر پگاه تلاوری