آموزش شعر به کودکان و خردسالان

اگر معلم هستید ویا مادری هستید که می خواهید کودکان را با ادبیات  و شعر خوانی آشنا کنید اما نمی دانید از کجا شروع کنید؛ نگران نباشید در این مقاله می خواهیم در باره نکات کلیدی آموزش شعر به کودکان و خردسالان  صحبت کنیم.

• کودکان طوطی نیستند

هرگز تصور نکنید اگر کودک شما شعرهای سنگینی مانند اشعار حافظ وسعدی را حفظ کرد ومانند طوطی برای دیگران خواند کارمهمی انجام داده اید. این کار فقط حفظ کردن است وکودک از مفهوم اشعار چیزی متوجه نمی شود و شاید در بزرگسالی حتی از ادبیات هم متنفر شود. کار بدتر آن است که سعی کنیم مفاهیم عرفانی این اشعار را برای کودکان توجیه کنیم مثلا کلمه شرا ب در شعر حافظ را به نوشیدنی و شربت معنی کنیم . کودکان درسال های آینده بزرگ تر می شوند و متوجه اشتباه بودن این توجیهات خواهند شد . پس اجازه بدهید شعرهای بزرگسالان را در زمان مناسب خودش بخوانند و لذت ببرند.

• انتخاب شعر مناسب

برای کودکان و خردسالان متناسب با سن آن ها و میزان کلماتی که بلد هستند شعر انتخاب کنید. شاعران معاصر برای کودکان شعرهای مناسبی سروده اند. اگر می خواهید از شعرهای کلاسیک فارسی  نیز استفاده کنید سعی کنید که این شعرها با مفاهیم ذهنی کودکان نزدیک باشند واز دایره لغات سن آنان خارج نباشد.

اگر کودک با شعر ارتباط برقرار کند واز آن تصور ذهنی درستی  داشته باشد حتما به راحتی آن را حفظ خواهد کرد و در بزرگسالی نیز آن را فراموش نمی کنند.

• آشنایی با زندگی شاعر

قبل از خواندن شعر دانش آموزان را زندگی نامه شاعر آشنا کنید.توضیح دهید شاعر در کجا و درچه زمانی زندگی می کرده است. آشنایی با دانش آموزان با زندگی شاعر، به فهمیدن بهتر شعر کمک می کند.

• شعر را با صدای بلند بخوانید

شعر را چند بار با صدای بلند بخوانید. بچه ها در نوبت اول گوش می کنند اما دردفعه بعد شروع به کشف نکات مهم شعر می کنند. صحیح خواندن ، لحن احساسی شما و تاکید بر کلمات مهم باعث می شود تا آنان خودشان معانی کلمات را پیدا کنند. به این ترتیب آن ها معنی شعر به راحتی می فهمند و ازشنیدن آن هم لذت می برند.

• معنی و مفهموم کلمات و بیت ها را توضیح دهید

قبل از آن که شعر را برای دانش آموزان توضیح دهید حتما باید بر مفاهیم آن مسلط باشید تا کاملا آرایه ها وزیبایی های شعر را درک کرده باشید. به این ترتیب می توانید تصویر ذهنی که شاعر در شعر ایجاد کرده است به بچه ها منتقل کنید.معنی کلمات را متناسب با شعر توضیح دهید.

• با آواز بخوانید

برای آن که کودکان را با خود همراه کنید تا شعر را بخوانند؛ شعر را به صورت ریتمیک و همراه با دست زدن بخوانید با تکرار چند باره هر بیت کودکان با شما همخوانی خواهند کرد. این کار باعث می شود شعر خوانی به یک بازی شاد تبدیل شود و کودکان با آن همراهی کنند.

• بعضی از آرایه های ساده را توضیح دهید

اگر بعضی آرایه های ساده را برای دانش آموزان توضیح دهید؛ آنان از شعر لذت بیشتری می برند مثلا تشبیه را توضیح دهید و بگویید مثلا چرا شاعر صورت زیبای بچه ها را به خورشید تشبیه کرده است. یا اگر شاعر نام شخصیتی افسانه ای را به شکل تلمیح در شعر آورده است کافیست داستان آن شخصیت را برای بچه ها تعریف کنید.  برای آموزش شعر به کودکان و خردسالان  نیازی نیست که از اصطلاحات ادبی استفاده کنیم  همین قدر که بتوانند از معانی شعر لذت ببرند کافی است.

• از بازی و نقاشی برای آموزش بهره ببرید

از دانش آموزان بخواهید هر چیزی را که از شعر متوجه شده اند نقاشی کنند. شما از نقاشی ها بهتر می توانید بفهمید که آن ها چقدر با مفاهیم شعر آشنا شده اند . دانش آموزان نیز با نقاشی کشیدن شعر را بیشتر درک می کنند . اگر شعری که خوانده اید امکان نمایشی دارد می توانید با کمک بازی ونمایش در کلاس آن را اجرا کنید.

• از بچه ها بخواهید شعر را روخوانی کنند

از بچه ها بخواهید که شعر را به درستی روخوانی کنند. تا لحن صحیح خواندن را فرا بگیرند. قبل از آن که دانش آموزان بخواهند شعر را حفظ کنند باید صحیح خوانی آن را فرا بگیرند. اگر فرزند شما خردسال است و هنوز خواندن را نمی داند شعر را بیت به بیت بخوانید تا اوتکرار کند.

• تکرار کنید

برای آن که شعر از خاطر بچه ها محو نشود باید در روزهای مختلف مدام تکرار شود بنابراین اگر شعری را آموزش دادید آن را کنار نگذارید بلکه در هفته های بعد هم مدام آن را تکرار کنید تا کاملا در خاطر بچه ها جای بگیرد.

• کلاس آموزش شعر به کودکان و خردسالان

موسسه مشاعره و خلاقیت حدیث آرزومندی با سالها تجربه در زمینه آموزش شعر به کودکان و خردسالان ، اقدام به طراحی کلاسی با نام یک حبه قند پارسی نموده است. در این کلاس خردسالان و کودکان تا کلاس سوم ابتدایی می توانند باشعرو ادبیات به شکل اصولی آشنا شوند . ادب آموزان این کلاس بعدا می توانند با شناخت بهتر و براساس علاقه ای که دارند آموزش را در یکی از شاخه های تخصصی شاهنامه ، حافظ و گلستان ادامه دهند.

ثبت نام در کلاس یک حبه قند پارسی