کتاب پارسی نغز گردآوری علی اصغرحکمت، سیاستمدار، ادیب، شاعر، نویسنده و مترجم معاصر ایرانی است. مولف در مقدمه کتاب انگیزه خود را برای جمع آوری این مطالب این گونه شرح داده است: چنین گوید نویسنده این نغزنامه و سراینده این هنگامه که چون به روزگار ما شور و اندیشه نوشتن پارسی و دوری جستن از سخنان بیگانه در سر برخی از نگارندگان و فرهنگیان جای گرفت و نبشته های بسیار و گفتار های گوناگون از پیوسته و پراکنده در هر گوشه و کنار پدیدارگردید. در جهان فرهنگ پارسی دری نوین گشوده شده و دراین دشت پهناور راهی تازه نمودار گشت.
گروهی که از چاشنی سخن گویندگان و استادان بی بهره بودند مگر به تندروی بسیار و سخت گیری بی اندازه از شاهراه میانه روی دور گشتند و به بیابان گمراهی فرو افتادند. در این روش که باریک بینی وهوشیاری فرادانش ناگزیر است نیاندیشیده گام نهادند؛ تا آنجا که بسیار سخنان بی ریشه و بن پرداختند و نبشته های نادرست با واژه های مرده کهن بر خامه روان ساختند که به برون نازیبا و به درون ناپسندبود.
گروهی دیگر در پاس فرهنگ پارسی از دستبرد بیگانگان بس بی پروا ماندند و از نگاهداشت زبان نیکان به یک باره تن زدند و نبشته های خویش را به واژه های زشت و سنگین تازی و فرنگی بیالودند و تیمار فرهنگ ایران را چنان که در خور مردان کشور دوست است، چنان که شاید رها کردند و بی بیم و باک گفتار های ناپاک که به آهوی سنگین نویسی و بیگانه دوستی آلوده بود از هر سو روان ساختند و آن رایک گونه هنرنمایی و دانش ،روشی شمردند .
این بنده ناچیز را که زندگانی به پزوهش گفتار بزرگان و به سر آورده ام وبه جستجوی فرهنگ پارسی رنج فراوان برده هم این رو همواره جان پژمان و اندوهگین بود. روزی دردلم آمد که داروی این درد جانکاه را با در داروخانه پیشینیان که پزشکان بهشتی بیماری های تن و جانند بجویم و در دیوان ها و دفترهای آنان که پایه این زبان شیرین را استوار کرده اند پژوهش کنم. مگر باشده ک از تراوش های خامه ایشان سخنانی به دست آورم که رهنمون مردم هم زمان من باشد. پس به کنجکاوی نبشته های ایشان کمر بستم و کوشش بسیار کردم تا سرانجام چند پاره از گفتارهای نغز و سخنان پر مغز از آن بزرگان به دست آمد …
در کتاب پارسی نغز، مولف کوشیده است تا نمونه های زیبای شعر و نثر پارسی را که لغت بیگانگان تهی باشد و همچنین شیرین و ساده نوشته شده باشد برای جوانان گردآوری کند. علی اصغرحکمت از آن جا که خود سالها وزیر معارف بوده است کتاب را به مانند یک متن درسی ویژه ادب دوستان فراهم کرده است.
کتاب عناوینی چون از سخن پاک ایزدی، از گفته های پیر هرات، نامه پارسی از نویسنده داستان وصاف، سخن چند از استاد سخن، نامه از معین الدین یزدی، نامه پارسی از دوانی، نامه فرهاد میرزا، نبشته های یغما، چکامه پارسی اندرز به جوانان، تندیس فردوسی و …. دارد.
کتاب پارسی نغز در در سال 1330 خورشیدی ویژه انجمن ایرانی سازمان فرهنگی یونسکو به چاپ رسیده است.
دانلود کتاب پارسی نغز گردآوری علی اصغرحکمت
پیشنهاد مطالعه :